تاریخچه مصرف ادویه به زمانی بر می‌گردد که انسان اهمیت حفظ و نگهداری از حیات پیچیده خود را درک کرد و تصمیم گرفت که زندگی کند. روی دیوار قصری باستانی در کرت تصویری از انسانی اولیه در حال برداشتن زعفران وجود دارد که نشان می‌دهد انسان ادویه را قبل از اختراع هیروگلیف می‌شناخته است. یک صفحه پاپیروس از طب باستانی مصریان در دست است که در آن انواع و اقسام ادویه‌هایی که بیشتر آنها اکنون در آشپزخانه‌های ما مصرف می‌شوند به عنوان داروهای شفادهنده و جاودانه کننده حیات ذکر شده‌اند.
مصریان ادویه جات را حاملان بوی خدایان می‌دانستند و معتقد بودند که قرار دادن ادویه در کنار اجساد مردگان سفر آنها را به دنیای دیگر آسان تر می‌کند چرا که باعث جذب کمک‌های غیبی خدایان خواهد شد. البته امروز ثابت شده است که بیشتر ادویه‌ها به علت خصوصیات ضد عفونی کننده باعث کند شدن روند فساد اجساد می‌شوند.
ادویه از دانه (هل، خردل)، میوه (زیره)، ریشه (زنجبیل)، پیاز، برگ (برگ بو) و حتی پوسته خوراکی (دارچین) گیاهان گوناگون تهیه می‌شود و تفاوت آن با انواع چاشنی‌ها این است که ادویه را به صورت خشک شده و بیشتر موارد پودر شده مصرف می‌کنند در حالی که چاشنی‌ها را می‌توان به صورت تازه استفاده کرد به علاوه چاشنی‌ها لزوما" از گیاهان به دست نمی‌آیند مانند نمک طعام که یک چاشنی معدنی است.
در قرون وسطی که ادویه وارد بازار اروپا شد، ارزشی بسیار بیشتر از آنچه ما امروز برای آن قایل می‌شویم، داشته است به طوری که ارزش یک شیشه ادویه مرغوب برای یک اروپایی قرون وسطی کمتر از یک شیشه از جواهرات قیمتی همچون زمرد، یاقوت و طلا نبود.
تجارت ادویه نیز یکی از سودآورترین کارها بوده است به طوری که طی قرن‌های هشتم تا پانزدهم میلادی که جمهوری ونیز در همسایگی ایتالیا انحصار خرید و فروش آن را با خاورمیانه، به عنوان کانون تولید ادویه جهان، در اختیار داشته است یکی از ثروتمندترین کشورهای اروپایی محسوب می‌شده است.
گرانبها بودن ادویه قبل از اینکه به خاطر مزه‌دار کردن غذاها باشد، به علت آثار شگفت‌انگیز آن در دنیای پزشکی بوده است. برای مثال در سال 1603 میلادی یکی از داروهای معجزه‌گر در درمان طاعون را جوز هندی می‌دانستند و یا از وانیل به جای وایاگرای امروزی استفاده می‌کردند.
جالب است بدانیم که بسیاری از کشفیات جغرافیایی به دنبال دستیابی به ادویه هندی به وقوع پیوسته است! نخستین بار در قرن شانزدهم میلادی پرتغالی‌ها که از عرضه ادویه با قیمت‌های گزاف از سوی دولت ونیز به ستوه آمده بودند، تصمیم گرفتند از طریق دریا به شرق رفته و این محصول ارزشمند را خودشان تهیه کنند.در سال 1506 جزیره سوکوتا را درمسیر پیشروی خود به سوی هندوستان در دریای سرخ اشغال کردند و یک سال بعد تنگه هرمز در خلیج فارس را نیز به اشغال درآوردند و سرانجام با دستیابی به جاده ابریشم این گنج شرقی را از طریق لیسبون به اروپا سرازیر کردند.
بیشتر ادویه‌هایی که درقرون وسطی و قبل از آن مصرف می‌شده به همان شکل باقی است اما برخی از انواع ادویه کاملا به فراموشی سپرده شده‌اند مانند دانه‌های بهشتی که بعدها به وسیله انواع فلفل جایگزین شدند و کمتر نامی از آنها برده می‌شود.
باور اشتباهی که امروزه درباره مصرف ادویه‌ها در قرون وسطی وجود دارد این است که از ادویه‌ها برای از بین بردن بو و طعم بد غذاهای در حال فساد استفاده می‌شده است در حالی که با توجه به قیمت بسیار بالای این مواد که فقط امکان استفاده از آن را توسط طبقه اشراف فراهم می‌کرده است، چنین تفکری کاملا بی‌معناست.
امروزه می‌دانیم که بیش از 130 نوع ادویه دارای خصوصیات ضد میکروبی شناخته شده‌اند که معروف‌ترین آنها پونه، پودر سیر و فلفل فرنگی شیرین است. به علاوه در درمان بسیاری از بیماری‌ها به‌خصوص در کشورهای شرقی از ادویه جات استفاده می‌شود.
منبع: www.salamat.com
